2022 жыл ел өмірінде үлкен саяси оқиғалармен ұштасып отырғандығы көпке аян. Тәуелсіз Қазақстан қоғамына саяси реформалардың қажеттілігін тереңнен түсінген Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев ескі саяси жүйеден алшақ кетіп, Әділетті Қазақстанды құруға негізделген оң қадамдары ілгері қарай сәтімен жылжи түсуде.
Ізгілікті әріден ойлаған ұлы ойшыл Әбу Насыр әл-Фараби «Қоғам ізгіленбей, оның саяси билік тұтқасы ешқашан ізгіленбейді» деген екен. Міне, елі мен ұлтына ізгіліктің дәнін сеппек болған Қ.Тоқаев та «тар жолда» қараңғыдан халқына жарық іздеп отыр. Қателігі қар астында қалған кешегі күннен кінә іздемей, болашаққа бүгіннен сәулелі жол іздеудің қамын жасауда. Бір адам емес, тұтас ұлт болып ойланатын, алдымызда тұрған баламасы ұлттық сипатқа негізделген тура жолды таңдау мақсатын сергек сезінер кез келді.
Көпке ой тастаған кешегі ұлт дүлдүлдерінің бірегейі, Абылай заманының даңқты батыры, артында саралы сөздер қалған Шақшақ Жәнібектің «Билік айтқан оңай, біліп айтқан қиын» деген мәні терең сөзі ел назарынан түспей, жұрт жадында қалған екен. Меніңше, осы бір мәртебелі сөз бүгінгі Мемлекет басшысы саясатын да дөп басып отыр десек, артық айтқандық емес шығар. Сондықтан, барша қазақстандықтарға бүгінгі күннің терең саясаткерінің бағалы бастамаларынан ертеңгі күннің бекем саясатын көруге ұмтылғаны әсте жөн шығар.
Әрине, бұл саясаттың нақ шешімін «сайлау шешеді» десек қателесеміз, бірақ бұл науқан қазіргі таңда жаңашылдық пен ашық қоғам құруға апарар жалғыз тетік екені де айқын. Өйткені ол ұлт мұқтаждығын, халық қалауын, саяси жүйе қажеттілігін шешетін құрал. Сондықтан кезектен тыс президент сайлауын еліміздегі саяси, әлеуметтік, экономикалық ахуалдарды бірізді және табанды даму стратегиясының алғышарты деп қабылдау өте орынды. Өйткені демократиялық ізгіліктерге басымдық беріліп отырған бүгінгі саясат – қоғамда плюрализм пен пікір еркіндігінің және әлеуметтік әділдіктің берік іргетасын қалауды мақсат тұтып отыр.
Бұл стратегиялық қадамдардың басы Қ.Тоқаев ел тізгінін ұстаған 2019 жылдан жүйелі түрде қолға алынған еді. Ал «Қасіретті қаңтар» барлық қолға алынған реформаларға саяси тұрғыдан қарауға басқаша мәжбүр етті. Дегенмен Мемлекет басшысының бастамасымен артта қалған қысқа мерзімде атқарылған өрелі істер бүгінде өз нәтижелерін беруде. Ол туралы отандық және халықаралық сарапшылар мен саясаткерлер, экономистер мен әлеуметтанушылар өздерінің лайықты бағаларын да беріп отыр. Сол саяси және экономикалық жүйені жетілдіре түсу үшін Ата Заңымызға іргелі өзгерістер енгізу мақсатында бүкілхалықтық референдум өткізілді, сонымен қатар экономикалық даму үрдісінің мүлдем өзгеше қадамдары жүзеге асуда, оның сыртында Қазақстан халқына аса үлкен стратегиялық бағыттарды айқындаған жаңа қыркүйек Жолдауы жасалды. Енді міне, осы жылдың 20 қарашасына белгіленген маңызы зор саяси науқан да бастау алды.
Ең бастысы, Қ.Тоқаев суперпрезиденттік басқару жүйесінен арылуға барынша мүмкіндік жасап, бүгінгі таңда «күшті Президент – ықпалды Парламент – есеп беретін Үкімет» атты ұзақ мерзімді формула жаңа сипатқа ие болды. Өйткені орталық мемлекеттік органдарды оңтайландыру арқылы жергілікті атқарушы билік органының өкілеттілігі тың серпінге бағытталды. Мемлекет басшысының бұл формуласын бүгінде бүкіл халық қолдап отырғандығын ашық айтуға болады. Дегенмен, бұл саяси қадамның қоғам дамуына берер оң нәтижесі әлі де алда.
Қазақстандағы кезектен тыс президент сайлауы еліміздің ішкі және сыртқы саясатын тиянақты орнықтыру мен қоғамдық-саяси даму жағдайының түпкі темірқазығына айналар нағыз демократиялық үрдістің айнасы болуымен ерекшеленбек. Бұл ашық әрі жаңашыл саясаттың үлгісі болмақ. Бүгінгі күрделі әлемдік геосаяси жағдайлар тұрғысынан алып қарағанда, алдағы сайлау әрине, уақыт талабы, заман сұранысы! Өйткені егемен еліміз – қазіргі таңда жаһан санасатын, төрткүл дүние есептесетін бейбіт өмір қағидатын ұстанған дербес мемлекет.
Жасыратыны жоқ, Мемлекет басшысы төрткүл дүние кеңістігінде қымбатшылық пен жұмыссыздық белең алып, бұл жағдай біздің де төбемізде тұрғанда оны шешудің оң қадамын нақтылап отыр. Ендігі мақсат – ұлт мүддесін, мемлекет қамын ойлаған ел Президентінің барлық саяси және экономикалық реформаларының түпкі нәтижесіне үміт артып, үлкен сеніммен қолдау. Президенттің ең басты ұстанымы –халықтың билікке деген сенімін орнықтыру. Өйткені ол барлық саяси сындарлы реформаларды және экономикалық игіліктерді, батыл шешімдерді халық игілігі үшін жасап отыр. Ұлт тәуелсіздігінің тұғырын берік сақтай отырып, мемлекетімізді өркендету – ерекше толғандыратын өзекті мәселе.
«Жалғыз ағаш орман болмайды» деген аталы сөз бар. Бірлік пен ынтымақты, татулық пен достық пейілді арқау еткен Ұлы дала аманатына адал болып, елін бірлікке жетелеп келе жатқан Қ.Тоқаевтың төңірегіне топтасып, жұрт болып сенім білдіру бүгінгі таңда аса қажет. Әрине, сайлау – тұтас ұлтқа сын. Ендігі мақсат сол сыннан сүрінбей өтіп, көк туды лайықты Ердің қолына беру! Алаштың ардақты ұлы Әлихан Бөкейханның «Ұлттың жоғын ұйықтап жүріп емес, ояу жүріп іздеу керек» деген ұранды сөзі барша қоғамнан сергектікті күтіп отыр. Шын мәнінде барша қазақстандықтардың бүгінгі бойын да, ойын да сілкіндіріп, тұрпаттағы тұлғаның салиқалы саясатына үн қосар кез келді.
Барша қазақ ұлтының төрінде отырып, әділ төрелігімен әйгілі болған Төле би кер замандағы қиналған сәттерінің бірінде «Саяқ жүрген таяқ жейді» деген екен. Міне, мынандай аса күрделі геосаяси заман табалдырығында тұрған қай ұлт болсын, саяқ жүруден аулақ болып, бар жетістігін тұрақты бірліктен іздеп отырғаны белгілі. Біздің еліміздің де ол саясаттан сырт қалар жайы жоқ. Сондықтан да, Қазақстан үшін қараңғыны жарық етер сол берекелі бірлік біздің түпкі туымыз болары ақиқат.
Бағаналы бірлік жолында мұратымыз асыл болып, берекелі үйіміз, мерекелі күйіміз, ырыс дарып, бақ қонған киелі туған жеріміз тұтас болсын. Тәуелсіз еліміздің шаңырағы шайқалмай, төрге шығар ана тіліміз бен көк құрақтай жайқалып өсіп келе жатқан ұрпағымызға көңіл толар күн сәулесін төксін!
Мейрамбек ТӨЛЕПБЕРГЕН,
Мәжіліс депутаты
