Мәдениет ошағы – ауылдың рухани айнасы

Өнер – адам баласының асыл қазынасы. Өнер өзін сүйген пендесіне нұры мен шуағын шашып, қуат бере алады деген түсінік бұрыннан бар.

«Мәдениет – халықтың ең үлкен рухани азығы. Бұл салаға көрінген көк атты келе бермейді. Халыққа мәдени қызмет көрсететін маманның өзі мәдениет пен білімді кемел игерген адам болуға тиіс» деп мемлекет және қоғам қайраткері, қазақ мәдениеті мен руханиятын биікке көтерген тұлғаның бірі Ілияс Омаров мәдениет пен өнердің қоғамдағы орны туралы толғана айтқан болатын. «Мәдениетім – мәртебем» деп түсінетін дана халқымыз қашанда осынау биік құндылықтарды жоғары бағалайтынын жақсы білеміз.
Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевтың «Сындарлы қоғамдық диалог – Қазақстанның тұрақтылығы мен өркендеуінің кепілі» атты Қазақстан халқына арнаған Жолдауында мәдениет қызметкерлерін қолдауға тиісті пәрмен берілді.
Бұл туралы Президент: «Біз мәдениет саласында жұмыс істейтін азаматтарға жеткілікті түрде көңіл бөлмей отырмыз. Бұл – ең алдымен, кітапхана, музей, театр қызметкерлеріне қатысты мәселе.
Олардың еңбекақысы соңғы жылдары мүлде көбейген жоқ. Соның салдарынан мәдениет қызметкерлері, әсіресе жас мамандар жеңілдігі бар тұрғын үй бағдарламаларына қатыса алмайды. Мұндай ахуал осы кәсіптің беделін түсіріп, лайықты кадрлардың тапшылығы айқын сезілуде.
Келесі жылдан бастап Үкімет мәдениет қызметкерлерінің еңбекақысын көбейтуі тиіс. Сондай-ақ, білім беру және денсаулық сақтау салаларындағы міндетті әлеуметтік жеңілдіктер мәдениет саласының өкілдеріне де берілуі керек»,- деп атап өтті.
Мәдениет қызметкерлеріне жасалып жатқан қолдаулар мен жеңілдіктер шын мәнінде жетер жеріне жетіп жатыр ма немесе Президентттің пәрмені аталған салада қалай жүзеге асырылуда деген сұрақтың маңызы зор. Ал ауданға қарасты елдімекендерде орналасқан ауылдық клубтарда биылғы жаз айынан бастап үйірме жұмыстары шындап қолға алына бастады. Қазіргі таңда ауылдық мәдениет үйлері мен клубтарда түрлі бағыттарда бірнеше үйірме жұмыс жасауда. Ең бастысы, саннан сапаға көшу, шын мәнінде үйірмелерге ауыл тұрғындарының барлық санатынан азаматтарды белсенді қатыстыру мәселесіне көңіл бөлінуде.
Өткен аптаның жұмасы күні аудандық «Достық» мәдениет үйінде ауылдық мәдениет үйлері мен клубтарда еңбек ететін мамандардың және үйірме жетекшілерінің қатысуымен тәжірибе алмасу мақсатында семинар өткізілді. «Мәдениет ошағы – ауылдың рухани айнасы» атты тәжірибе алмасу семинарының басты мақсаты тиісінше, ауыл мәдениеті мен өнерін дамыту, клубтардың жұмысын уақыт талабына сай түрлендіру, үйірме жұмысын жүйелі жолға келтіру, клуб мамандарының кәсіби деңгейін жетілдіру, клуб жұмысының озық тәжірибедегі жаңа бағыттарын игеру, мамандардың біліктілігін жоғарылату болып табылатынын айта кету қажет.
Тәжірибе алмасу семинары басталмас бұрын мәдениет үйінің фойесінде тақырып жазылған баннер ілініп, халықтық атағы бар ұжымдар туралы ақпараттық көрме қойылса, ал кіші залда ауылдық мәдениет үйі, клубтардың үйірме жұмыстарының көрмесі, атап айтқанда, қылқалам шеберлерінің туындылары, қолөнер бұйымдары және т.б. заттар қойылған. Аудан әкімінің орынбасары Анар Ахметова облыстық халық шығармашылығы орталығынан келген жауапты мамандарға көрмені таныстырып, аудан қолөнершілері мен суретшілерінің жетістіктері туралы әңгімеледі.
Іс-шара ары қарай үлкен залда жалғасты. Тәжірибе алмасу семинарын аудан әкімінің орынбасары Анар Ахметова сөз сөйлеп ашты.
– Құрметті мәдениет қызметкерлері. Жалпы педагогика саласында бір күн ізденбеген мұғалім қарайып қалады деген түсінік бар. Шын мәнінде ізденіс, жаңашылдыққа ұмтылыс қай салаға да керекті дүние.
Бұл тәжірибе алмасу семинарының ұйымдастырылуында да көп мән-мағына бар. Себебі, мәдениет саласының мамандары халыққа мәдени-рухани қызмет көрсетіп, тұрғындардың көңілін көтеруге атсалысып, өнерге эстетикалық сипат береді. Оларды өнер арқылы тәрбиелеп, көңіл кірлерін жууға үлкен үлес қосатын да осы мәдениет қызметкерлері. Ал ауылдық мәдениет ошақтарында үйірмелер жұмысын ұйымдастырудың маңызы зор. Бұл ең біріншіден облыстың басшысы Нұржан Нұржігітовтың тапсырмасы.
Біз осы ретте мәдениет туралы барлық заңдылықтарды қарай келе, ауылдық мәдениет нысандарындағы барлық әдіскерлердің қызметін үйірме жетекшісі етіп ауыстырған болатынбыз. Қазіргі таңда ауданда 22 үйірме жетекшісі жұмыс істеуде. Ауданда үйірме жұмысын нақты қолға алғанымызға үш айға аяқ басып отыр. Әрине, жұмыс болған жерде міндетті түрде кемшіліктер де болмай тұрмайды. Ал сол ауылдық жерлердегі үйірме жетекшілеріне тиісті бағыт-бағдарлар беру, жол көрсету, жұмысты бір жүйеге түсіруге атсалысу біздің тікелей міндетіміз. Бүгінгі тәжірибе алмасу семинарының да ұйымдастырылуы осыған байланысты. Сондықтан, біздің ауданның мәдениет қызметкерлері облыстық халық шығармашылығы орталығының білікті мамандарынан тиісті тәжірибелеріне құлақ қойып, оны іс жүзінде әдістеме ретінде пайдаланады деген сенімім мол. Семинар жұмысына табыс тілеймін,- деді Анар Садыққызы.
«Мәдениет ошағы – ауылдың рухани айнасы» атты тәжірибе алмасу семинарының негізгі бөлімінде Жамбыл облыстық халық шығармашылығы орталығының халық шығармашылығын қамтамасыз ету бөлімінің басшысы Ақсұлу Үсенбаева қатысушыларға «Мәдениет үйі мен клубтарда үйірмелер жұмысын ұйымдастыру» тақырыбының аясында клуб мамандарымен тәжірибе алмасуға бағытталған жұмыстарды жүргізумен қатар, әдістемелік ақпараттық материалдарды да ұсынды. Қатысушылар тарапынан қойылған сұрақтарға тыңғылықты жауап берді.
Елдің іші қашанда өнердің кеніші. Мұны біз бұрыннан білеміз. Сол сияқты елдің ішінде он саусағынан өнер тамған небір қолөнерші ұсталар, әрбір сөзін кестелеп сөйлейтін шешендер, ісмерлер мен жалпы еңбекке бейім адамдар жетерлік. Ал олардың еңбектерін «қолда барда алтыннын қадірі жоқ» дегізбей, жас ұрпаққа үйретіп, оның негіздерін болашаққа үлгі-өнеге ретінде қалдырсақ, халық өнерінің алтын арқауы үзілмейтіні деп білеміз. Сондықтан, ауылдық мәдениет ошақтарында қолға алынып отырған үйірме жұмыстарын бір жүйеге түсіріп, оның жетекшілерін тиісті бағыт-бағдар беру арқылы ауылдағы ағайынның барлық санатын осыған тарта білсек, үмітіміздің де ақталғаны. Бұл туралы тәжірибе алмасу семинарында жан-жақты айтылды.
Жалпы, мәдениет дегеніміз – тарихи құбылыс. Ол адамның өз қолымен, ақыл-ойымен жасап жатқандарының бәрін түгел қамтиды. Оның дәрежесі мен сипаты қоғамдық өмір жағдайларына байланысты өзгеріп отырады. Бұл – заңдылық. Тарихи дәуірлердің алмасуы мәдениеттің мазмұны мен түрлеріне елеулі өзгерістер енгізеді. Мәдени әрекет дегеніміз – мәдениет игіліктерін өндіруге, таратуға, тұтынуға бағытталған әлеуметтік іс-қимылдар. Мәдени игіліктерді үздіксіз жасаудың нәтижесінде адамның мәдени деңгейі көтеріледі. Сол себептен де мәдениет қызметкерлерінің арасында тәжірибе алмасу семинарларын ұдайы ұйымдастырып отыру қажет.

Нұржан Манасұлы,
«Жаңа өмір»